Ιστορικά στοιχεία
Επιμέλεια: Επίτιμος Αρεοπαγίτης Χρήστος Μπαβέας
Ο Άρειος Πάγος είναι το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης της Ελλάδος.
Ο Άρειος Πάγος πήρε το όνομά του από το πρώτο δικαστήριο “ανδροφονιών” (εγκλημάτων φόνου) που ιδρύθηκε μεταξύ 1500 και 1300 π.Χ., κατά τους χρόνους της βασιλείας του Κέκροπα και του Θησέα, με έδρα τον βραχώδη λόφο του Θεού Άρεως που βρίσκεται βορειοδυτικά της Ακροπόλεως των Αθηνών.
Πάνω στo λόφο αυτό, κατά την παράδοση, έγινε η πρώτη “φονική δίκη”, κατά την οποία οι δώδεκα Θεοί του Ολύμπου δίκασαν τον Άρη.
Το ανώτατο αυτό δικαστήριο της αρχαιότητας συγκροτείτο από ισόβια μέλη: τους Αρεοπαγίτες, είχε όλες τις εξουσίες και ονομαζόταν “η εξ Αρείου Πάγου Βουλή”.
To 462 π.X. μέγα μέρος των διοικητικών και δικαστικών εξουσιών του περιήλθε στην “Ηλιαία” (που την αποτελούσαν 6.000 αιρετοί δικαστές), τη “Βουλή” και την “Εκκλησία του Δήμου”.
Μέχρι τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους το κύρος τoυ Αρείου Πάγου παρέμεινε αμείωτο. Ο Απόστολος Παύλος πάνω από το βραχώδη λόφο του Άρεως, κήρυξε προς τους Αρεοπαγίτες τη διδασκαλία του Χριστού, με τον περίφημο λόγο του “περί αγνώστου Θεού”. Και από αυτούς πρώτοι επίστευσαν οι Διονύσιος και Ιερόθεος, που ακολούθως έγιναν επίσκοποι των Αθηνών και μετά θάνατον ανακηρύχθηκαν άγιοι της Εκκλησίας.
“….Σταθείς δε ο Παύλος εν μέσω του Αρείου Πάγου, έφη: Άνδρες Αθηναίοι… διερχόμενος γαρ και αναθεωρών τα σεβάσματα υμών εύρον και βωμόν εν ω επεγέγραπτο, αγνώστω Θεώ. Ον ουν αγνοούντες ευσεβείτε, τούτον εγώ καταγγέλλω υμίν… τίνες δε άνδρες κολληθέντες αυτώ επίστευσαν, εν οις και Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης…”
(Πράξεις των Αποστόλων κεφ. ΙΖ 22-34)
Στις 16 Οκτωβρίου 1834 δημοσιεύθηκε το βασιλικό διάταγμα, με το οποίο ιδρύθηκε το Ανώτατο Δικαστήριο του ελεύθερου Ελληνικού Κράτους, που ονομάστηκε επισήμως Άρειος Πάγος από το ομώνυμο αρχαίο δικαστήριο.
Ο διορισμός των πρώτων δικαστών αυτού έγινε με το από 1/13 Ιανουαρίου 1835 βασιλικό διάταγμα. Ο πρώτος Πρόεδρος του Αρείου Πάγου ήταν ο Χριστόδουλος Κλωνάρης (1788-1849), δικηγόρος στην πόλη του Ναυπλίου και Υπουργός της Δικαιοσύνης στην κυβέρνηση του Ιωάννου Καποδίστρια και ο πρώτος Εισαγγελέας αυτού ο Ανδρόνικος Πάϊκος, μέχρι τότε Πρόεδρος του προσωρινού δικαστηρίου Μεσολογγίου.
Μεταξύ των Αρεοπαγιτών ήταν και ο Αναστάσιος Πολυζωΐδης, μέχρι τότε Πρόεδρος του προσωρινού δικαστηρίου Ναυπλίου (ο ιστορικός δικαστής που μειοψηφήσας αρνήθηκε να υπογράψει την καταδικαστική απόφαση του ήρωα της Ελληνικής Επαναστάσεως Θεοδώρου Κολοκοτρώνη). Η πρώτη απόφαση του Αρείου Πάγου (1/1835) κρίθηκε και αποφασίσθηκε στις 30 Απριλίου 1835 και δημοσιεύθηκε την 1η Μαΐου 1835.
